vrijdag 24 januari 2014

Verhalende Vrijdag - De Domtoren - 24-01

Op deze Verhalende Vrijdag willen wij jullie een stukje geschiedenis meegeven over het hoogtepunt van onze stad, de Domtoren.


Al bijna 2000 jaar geleden werd er voor het eerst gebouwd op de plek van het Domplein. In het jaar 47 na Christus liet de Romeinse keizer Claudius aan de rivier de Rijn een castellum bouwen. Stukjes van die rivier zijn tegenwoordig onderdeel van de grachten in Utrecht. Dit castellum werd Trajectum
genoemd. Het castellum is gebouwd als verdedigingsbouwwerk op de grens  van het Romeinse Rijk. Er woonden ongeveer 500 soldaten uit het Romeinse leger. Zij verdedigden de grens als er gevaar dreigde. Ook werd Trajectum een onderdeel van de handelsroute tussen Duitsland en Engeland. In
ongeveer 275 na Christus verlieten de Romeinen het castellum. Het Romeinse Rijk werd weer kleiner en de grens kwam op een andere plaats te liggen waardoor dit verdedigingsbouwwerk niet meer nodig was.
Pas in de 1e helft van de 7e eeuw, rond 630 na Christus, gebeurde er weer  iets op de plek die tegenwoordig het Domplein is. Toen werd er een klein kerkje gebouwd door de Frankische koning Dagobert. In 695 na Christus werd het kerkje dat koning Dagobert gebouwd had, verbouwd door bisschop Willibrord. Hij bouwde op de plaats van de kerkje van koning Dagobert een geestelijk centrum. Hij wijdde deze kerk aan Sint Maarten, de beschermheilige van de Franken, daarmee werd de kerk heel belangrijk voor de katholieken.

Toen de Sint Maartenskerk klaar was, bouwde Willibrord nog een kerkje dat hij wijdde aan Sint Salvator. Kort daarna werd er naast de Sint Salvatorkerk nog een kleine kerk gebouwd, deze werd de Heilige Kruiskapel genoemd. Toen stonden er drie kerken bij elkaar.

In 777 na Christus werd het bisdom Utrecht officieel ingesteld. Vanaf toen had de bisschop zijn eigen kapel in de toren van de Sint Maartenskerk. In 920 na Christus werd de Sint Maartenskerk hersteld nadat hij verwoest was door de Noormannen (de Vikingen). 

De Sint Maartenskerk werd in 1017 opnieuw zwaar beschadigd, maar deze keer door een brand. Nadat hij afgebroken was, bouwde bisschop Adelbold op dezelfde plek een nieuwe Romaanse Dom, deze werd in 1023 gewijd. Tot de stadsbrand in 1253 stond deze kerk op de plek van de huidige Domkerk. Tijdens de brand werd hij zo verwoest dat men daarna besloot een nieuwe, veel grotere kerk te bouwen. Dit zou een gotische Dom worden, helemaal in de nieuwste bouwstijl van die tijd. In 1254 werd de eerste steen voor de Domkerk gelegd, maar pas in 1288 kwam de bouw van de kerk echt op gang. Aan de gotische Dom (de kerk + de toren) werd met pauzes meer dan 260 jaar gebouwd.
Uiteindelijk stond het Domplein helemaal vol. Je had de Dom, de Sint Salvator kerk en daar tussenin de Heilige Kruiskapel. Toen kwam in 1580 de Beeldenstorm, waarbij de beelden en heiligdommen van de katholieken kapot gemaakt werden. Je mocht niet meer katholiek zijn in Utrecht en er was een nieuw geloof in opkomst: het protestantisme. De Dom werd protestants en de Sint Salvatorkerk werd afgebroken.


In 1672 en 1673 was de Dom weer even in katholieke handen toen Utrecht door het Franse leger bezet was, maar al gauw namen de protestanten het weer over. In 1824 kwam de toren in handen van de gemeente, die er sinds die tijd voor zorgt. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten